රාජස්ථානයෙහි අභිනාරි ගම්මානයේ ඇති චාන්ද් බාඔරි යනු දුර්ලභ සන්ධිස්ථානයක්.ඉන්දියාවේ ඉතා පැරණි පඩිපෙල් ළිඳක් වන මෙය ලොව විශාලම පඩිපෙල් ළිඳ ලෙස සැළකෙනවා.කෙනෙකුට වෙනත් ආකාරයක ස්ථානයක් ලෙස මෙය පෙනුණත් මේ සැබැවින්ම ළිඳක්.තට්ටු 13ක් ගැඹුරට මෙය ඇති අතර තුන් පැත්තකින් ළිං පඩි සම්බන්ධ වනවා.පටු පඩි 3500ක් මෙහි ඇති අතර ඉතා විශිෂ්ට සමමිතියකින් මෙය නිමවා තිබෙනවා.ළිං පත්ල මීටර් 20ක් ගැඹුරු වන අතර මෙහි ජලය අමුතු කොළ පැහැයක් ගන්නවා.චාන්ද් නිකුම්බා (CHAND NIKUMBA) රාජ්‍ය සමයේ (8-9 සියවස් වල) නිමකළ මෙය නූතන ජල යෝජනා ක්‍රම ඇතිවීමට බොහෝ කලකට පෙර ද ඉතා දියුණු ජල පද්ධතීන් තිබුණු බවට කදිම සාක්ෂියක් දෙයි.ජලයේ මේ අසාමාන්‍ය පැහැය නිසා එදිනෙදා ජල පරිභෝජනයට දැන් මෙය යොදාගන්නේ නැහැ.කෙසේ වෙතත් වසර 1000කට එපිට ඉතිහාසහයක් ඇති මෙම ළිඳත් මෙයට ආසන්නයේ ඇති දේවාලයත් සංචාරකයන්ට මෙන්ම ගවේෂකයන්ට ද වටිනා නැරඹුම් ස්ථානයක් බවට පත්වී තිබෙනවා.
BAWDI/BAORI නමින් හඳුන්වන පඩිපෙල් ළිං ඉන්දියාවටම ආවේණික වූ විශේෂයක්.මේ ආකාරයේ ළිං හරහා ළිඳ පත්ලේ ජල ඇති කොටස දක්වාම ළං වීමට ද පුළුවන්.සාමාන්‍යයෙන් පඩිපෙල් ළිං වෙනත් සාමාන්‍ය ළිං වලට වඩා විශාල වන අතර ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ විශිෂ්ටත්වයද පෙන්නුම් කරනවා.
සැබවින්ම මේ ළිඳ ජ්‍යාමිතික සංකීර්ණත්වය සමඟ පඩි විශාල ප්‍රමාණයක් දෙපැත්තටම සාදා තිබීමෙන් එකල රාජ්පුත් වැසියන් විශාල පිරිසකට සෑම පැත්තෙන්ම එකවර ළිඳට ඇතුල් වීමට හැකියාව ලැබී තිබෙනවා.මෙවන් ළිඳක් නිර්මාණය කිරීමට සැබෑ හේතුව පැහැදිලි නැතිමුත් ඇතමුන්ගේ මතය නම් මෙය අස්වැද්දීමේ කටයුතු වලට යොදාගැනුණු බවයි.රාජස්ථානය ඉතාම වියළි ප්‍රදේශයක් නිසා වැටෙන ජල බිංදුවක් වුවද ඉතා වටිනවා.ළිඳේ ද්වාරය විශාල පුනීලයක් සේ ඇති සෑදී නිසා ලැබෙන වැසි ප්‍රමාණය වුවත් අපතේ නොයා ලබාගැනීමට හැකියි.
අභිනාරි වාසීන්ගේ උත්සව ස්ථානයක් ලෙසත් චාන්ද් බාඔරි යොදාගැනෙනවා.උෂ්ණ සෘතුවේදී මෙහි පඩිපෙල් වල වාඩිවී සිට සිසිලස විඳීමටත් එහි මිනිසුන් පුරුදුවී සිටිනවා.හේතුව ළිං පත්ලේ උෂ්ණත්වය ළිඳෙන් ඉහළ උෂ්ණත්වයට වඩා අංශක 5-6 ක ප්‍රමාණයකින් අඩුවීමෙන් ලැබෙන සිසිල් නිසායි.
තුන්පැත්තකින් පඩිපෙල් ඇති අතර සිව්වැනි පැත්තේ මණ්ඩපයක් නිර්මාණය කර තිබෙනවා.ආගමික මෙන්ම විවිධ සංස්කෘතික ගල් කැටයම් වලින් මෙය සමන්විත වෙනවා.රජුට සහ රැජිනට ගෘහයක් මෙන්ම කලා කටයුතු වලට වෙනම ශාලා ද මෙහි තිබෙනවා.
"THE FALL" චිත්‍රපටයට හා CHRISTOPER NOLAN ගේ "THE DARK KNIGHT RISES" චිත්‍රපටයට ද පසුබිම් සඳහා චාන්ද් බාඔරි යොදාගෙන තිබෙනවා.
වර්තමානයේදී ඉන්දීය පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව මඟින් මෙහි සංරක්ෂණ සහ නඩත්තු කටයුතු මෙන්ම තවදුරටත් සමීක්ෂණ කටයුතු පවත්වාගෙන යනවා.
